Dzienniki gwiazdowe – recenzja Magdaleny Śleszyńskiej
W sobotę 26 września w Olsztyńskim Teatrze Lalek odbyła się premiera Dzienników Gwiazdowych
Dzieła Stanisława Lema nie miały jakoś szczęścia do adaptacji filmowych. Bez względu na to w jakich latach, w jakim kraju, z jaką obsadą i za jakie pieniądze, powstawały filmy w najlepszym wypadku takie sobie.
Dlaczego? Któż to wie. Najprościej byłoby powiedzieć, że Lem, tak celnie opisujący ludzkość i tak wspaniale pobudzający wyobraźnię, jest trudno przekładalny na język filmu. I kto wie, może jest w tym ziarno prawdy?
Ale skoro tak, to w teatrze powinno być jeszcze trudniej. Powinno być tak trudno, że nie sposób sobie wyobrazić, żeby ktoś porwał się na ten pomysł.
A jednak porwał się. I wyszło rewelacyjnie.
Dzienniki Gwiazdowe wg opowiadań Stanisława Lema, wystawione na deskach olsztyńskiego teatru lalek, to mocny akcent na rozpoczęcie sezonu teatralnego w Olsztynie. To opowieść o Ijonie Tichym, podróżniku i odkrywcy, kapitanie dalekiej żeglugi galaktycznej, odkrywcy osiemdziesięciu tysięcy trzech globów, członku Towarzystwa Opieki nad Małymi Planetami. To opowieść o nas, Ziemianach.
Olsztyński Teatr Lalek wystawił „Dzienniki Gwiazdowe” wg opowiadań Stanisława Lema. Fot. Teatr Lalek
Stanisław Lem w każdym swoim dziele zastanawiał się nad kondycją człowieka. Jacy jesteśmy, co potrafimy, w jaki sposób wykorzystujemy swoje zdolności. Co moglibyśmy osiągnąć i co osiągnęliśmy – a to zawsze gorzka pigułka do łyknięcia. Opisując inne światy, przez które wędrujemy z Ijonem Tichym, opisuje nasz. Wnikliwie, ironicznie, nadzwyczaj celnie. Sens części wniosków dociera do nas dopiero dzisiaj, część rozumiemy inaczej niż odczytalibyśmy je jeszcze dziesięć, dwadzieścia lat temu.
Olsztyński Teatr Lalek wystawił „Dzienniki Gwiazdowe” wg opowiadań Stanisława Lema. Fot. Teatr Lalek
Andrzej Bartnikowski, reżyser i autor adaptacji, znowu udowodnił, że pracując z aktorami doskonale wie, co chce osiągnąć i wie też, jak to zrobić. Nie ma w tym przedstawieniu ani jednej zbędnej sceny, ani jednego nieczystego dźwięku. Doskonale udało się zachować równowagę między śmiechem i powagą. Rozbawić, pobudzić do myślenia. Wielkie brawa należą się za idealnie wyważone proporcje między planem żywym i lalkowym, za świetne ogranie umowności, jaką daje teatr lalek. Co tu dużo mówić – to trzeba zobaczyć.
Olsztyński Teatr Lalek wystawił „Dzienniki Gwiazdowe” wg opowiadań Stanisława Lema. Fot. Teatr Lalek
Świetny jest Adam Hajduczenia jako główny bohater – Ijon Tichy. Dotrzymują mu kroku, od czasu do czasu może nawet trochę go wyprzedzając Tomasz Czaplarski, Agnieszka Harasimowicz i Jarek Cupriak; zresztą każda postać pojawiająca się na scenie ma swoje pięć minut; przemyślane przez reżysera w każdym drobiazgu, zabawne i pozornie luźno powiązane scenki pięknie łączą się w całość, by wybrzmieć subtelnie podanym w ostatnich scenach morałem.
Olsztyński Teatr Lalek wystawił „Dzienniki Gwiazdowe” wg opowiadań Stanisława Lema. Fot. Teatr Lalek
Scenografię, kostiumy i animacje stworzył Paweł Walicki, muzycznie i dźwiękowo oprawił Marcin Rumiński. Wyszło dzieło kompletne i warte obejrzenia.
Olsztyński Teatr Lalek wystawił „Dzienniki Gwiazdowe” wg opowiadań Stanisława Lema. Fot. Teatr Lalek
Dzienniki Gwiazdowe to propozycja dla starszych widzów, od 9 do 99 lat. A może i więcej.
Olsztyński Teatr Lalek. Fot. Łukasz Węglewski
Warto też dodać, że o tej premierze głośno było już wcześniej, za sprawą konkursu na plakat. Konkurs wygrał Sebastian Bauman, w pełni zasłużenie, bo jego praca jest taka właśnie jak i sam spektakl – po prostu bardzo dobra.
Stanisław Lem – Dzienniki Gwiazdowe
adaptacja i reżyseria: Andrzej Bartnikowski
Obsada:
Hanna Banasiak
Jarek Cupriak
Tomasz Czaplarski
Elżbieta Grad-Cupriak
Monika Gryc
Adam Hajduczenia
Agnieszka Harasimowicz
Mateusz Mikosza
(mslesz/bsc)
